Thứ Ba, 17 tháng 9, 2013

"Đền tháp Bằng An" ở Ấn Độ



Trong ảnh là ngôi đền thờ thần Shiva tại Surya Pahar. Ngôi đền nằm trong phức hợp đền đài, Shivalingas, điêu khắc trên đá, bảo tháp... thuộc địa điểm khảo cổ  Sri Surya Pahar ở Assam, Ấn Độ mang nhiều dấu ấn của Ấn Độ giáo, Phật giáo, Kỳ Na giáo.
Nếu như những ngọn đồi (Pahar) của Sri Surya được lấp đầy bằng Shiva Lingas gợi sự liên tưởng đến dòng sông 1000 Linga ở núi Kulen, Campuchia. Thì ngôi đền thờ thần Shiva trong hình gợi nên sự hoài niệm về ngôi đền Bằng An ở Điện Bàn, Quảng Nam.
Trong kiến trúc đền tháp Champa tại miền Trung Việt Nam có thể chỉ ra một số kiến trúc - điêu khắc có mặt bằng hình bát giác:
- Các Linga ba thành phần với hình vuông dưới cùng, kế là hình bát giác trên cùng là hình trụ tròn (1)
- Đền tháp Bằng An ở Điện Bàn, Quảng Nam - ngôi đền được cho là hình tượng của Linga Paramesvara. Ngôi đền có mặt bằng hình bát giác duy nhất hiện còn. (2)
- Đền tháp Chánh Lộ ở Quảng Ngãi, trong đó nền tháp trung tâm có hình bát giác (3)
- Hàng cột nhà dài mandapa ở tháp Bà Po Ina Nưgar (4)
- Một số trụ cửa của các ngôi đền tháp (5)
Riêng các hàng cột, tháp thờ ở khu di tích Phật viện Đồng Dương - Quảng Nam, một số ý kiến cho rằng cũng có mặt bằng bát giác. Tuy nhiên qua quan sát những hình ảnh "Phật viện Đồng Dương năm 1902" thấy những kiến trúc này có mặt bằng gần tròn, tròn - giống như mặt bằng đền tháp Dương Long, Bình Định hơn?!
Một số hình ảnh về các kiến trúc điêu khắc Champa có mặt bằng bát giác hiện còn:


(1): Một Jatalinga 3 thành phần niên đại thế kỷ 10 tại thánh địa Mỹ Sơn. Nguồn ảnh


(2) Đền tháp Bằng An ở Điện Bàn - Ngôi đền có mặt bằng hình bát giác duy nhất hiện còn. Nguồn ảnh





(4): Hàng cột nhà dài mandapa ở tháp Bà Po Ina Nưgar. Nguồn ảnh



(5) Một số trụ cửa với các vòng đai ở các ngôi đền tháp. Nguồn ảnh

CVK



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét